Telkens als ik een sportwedstrijd zag, voelde ik de drang opkomen om te gaan gokken op die wedstrijd. Ik kon niet meer op een rustige manier een sportwedstrijd volgen.

Sebastiaan

Wist je dit?

Spelen voor geld is verboden onder de 18 jaar. Voor casino’s en speelautomatenhallen moet je 21 zijn. Nochtans heeft meer dan een op de vijf jongeren al minstens één keer een kans- en geldspel gespeeld. Online gokken wordt steeds populairder, vooral bij jongeren. Mannen gokken meer dan vrouwen, en zetten vooral in op sportwedstrijden. Vrouwen gokken voornamelijk via krasbiljetten. Bij 2% van de bevolking leidt gokken tot problematisch gedrag. Dingen als studie, persoonlijke hygiëne en vriendschappen worden dan verwaarloosd. Het fenomeen duikt het vaakst op bij mannen. Amper 14% van de probleemgokkers zoekt hulp.

Waarom jongeren graag gokken

Gokken kun je elke minuut van de dag. Voor kansspelen wordt bovendien veel reclame gemaakt - in allerlei soorten media en vooral op het internet. Jongeren vormen de voornaamste doelgroep.

Er zijn verschillende redenen waarom jongeren zich aangetrokken voelen tot gokken:

  • Gokken is spannend en opwindend. Iedere gokker speelt om te winnen. Winnen geeft euforie door prikkeling van het beloningssysteem in je hersenen. Gokken kan op die manier een roes veroorzaken die vergelijkbaar is met die van alcohol of een andere drug. Hoe meer er op het spel staat, hoe spannender.
  • Gokken doet dromen over mogelijke rijkdom. Bij sommige spelen, zoals de lotto, blijkt het dromen over mogelijke rijkdom dikwijls belangrijker dan het spelen zelf. Via gokken leeft de hoop om snel en gemakkelijk geld te verdienen.
  • Gokken laat je toe om even te ontsnappen aan de werkelijkheid. Je wordt ingenomen door het spel en vergeet alles om je heen. Gokken is een manier om te ontsnappen aan onaangename emoties of een moeilijke situatie.
  • Gokken om erbij te horen. In sommige milieus wordt er meer gegokt dan in andere. Jongeren gokken soms om aansluiting te vinden bij een groep. Vaak worden de speelgewoonten ook binnen een familie doorgegeven.

Wanneer wordt gokken problematisch?

Op zich hoeft gokken niet problematisch te zijn. Maar de spanning van het winnen of verliezen maakt gokken risicovol. Je gaat volledig op in het spel, waardoor je geen controle meer hebt over je speelgedrag. Hoe langer en vaker je speelt, hoe groter de risico's.

Gokken via internet houdt extra risico's in:

  • Internet is 24/7 beschikbaar en je hoeft er de deur niet voor uit. Je kunt dus ongelimiteerd spelen zonder enige vorm van sociale controle.
  • Je verliest op internet gemakkelijker alle tijdsbesef, waardoor je uren bezig bent zonder het in de gaten te hebben. Je staat ook minder stil bij het geld dat je uitgeeft.

We spreken over risicovol of problematisch gedrag wanneer je dingen verwaarloost als je studie, je persoonlijke hygiëne of sociaal contact.

Problematisch gokgedrag onderscheidt zich van een gokverslaving of gokstoornis. Symptomen die erop kunnen wijzen dat je een gokstoornis hebt:

  • Je gokt met steeds meer geld om de gewenste mate van opwinding te bereiken.
  • Je gokt vaak wanneer je je somber voelt, of gevoelens van hulpeloosheid en schuld ervaart.
  • Gokken is nog het enige wat in je hoofd speelt. Je denkt voortdurend aan vorige gokervaringen en je bereidt al je volgende gokactiviteit voor.
  • Je wordt rusteloos en prikkelbaar bij pogingen om minder te gokken of er volledig mee te stoppen.
  • Je minimaliseert je gokgedrag of ontkent het voor jezelf, en je liegt er ook over tegen anderen.
  • Het is moeilijk om afspraken over je gokgedrag na te komen. Pogingen om te stoppen met gokken mislukken.
  • Nadat je geld hebt verloren door te gokken, gok je opnieuw om je verlies terug te winnen.
  • Je gokgedrag legt druk op je vrienden, familie, studie en financiële situatie.
  • Je wordt financieel van anderen afhankelijk in een poging om jouw ongezonde financiële situatie te verlichten.

Een gokstoornis ontwikkelt zich in de loop van de jaren, waarbij het patroon van gokken in frequentie, inzet en risico geleidelijk toeneemt.

Mensen met een problematisch gedrag ten opzichte van kansspelen ontwikkelen over het algemeen ook verkeerde denkbeelden over de werking van het spel en over hun winstkansen. Op basis van die overtuigingen werken ze dan bepaalde ‘strategieën’ uit, die echter helemaal geen invloed op het resultaat hebben.

Voortdurend bezig zijn met gokken, geld ‘regelen’, uitvluchten verzinnen en jezelf afschermen, kan leiden tot financiële, sociale en emotionele problemen. Piekeren, stress, nervositeit, wantrouwen, angsten en depressieve klachten steken vaak de kop op. Meestal ontstaat ook een ongezonde levensstijl met lichamelijke klachten zoals slaapproblemen, hoofdpijn, hartklachten, rugpijn en maag- en darmklachten. Een gokstoornis hangt vaak samen met impulsiviteit en middelengebruik.

Veilig gokken

Als je problemen hebt met gokken, zijn er een aantal zaken die je kunt doen om jezelf te beschermen:

  • Leg jezelf een tijdslimiet op. Bepaal hoeveel tijd je bereid bent te verspelen. Is die tijd om, stop dan. Gebruik de timer op je gsm om de tijd af te bakenen.
  • Leg jezelf een uitgavelimiet op. Bepaal voor je begint te spelen welk bedrag je bereid bent te verspelen of te verliezen. Ben je dat geld kwijt, stop dan met spelen. Heb je gewonnen, profiteer er dan van, maar bedenk dat dit eerder een uitzondering is.
  • Leen nooit geld om te gokken, ook niet van vrienden of familie.
  • Gok alleen met geld dat je kunt missen. Raak nooit aan geld dat bestemd is voor belangrijke uitgaven zoals boodschappen, vrije tijd, vervoer, studieboeken, abonnementen …
  • Speel niet als je verdrietig of kwaad bent. Het is moeilijk helder te blijven denken als je je niet goed voelt.
  • Neem iemand in vertrouwen en praat over je probleem met gokken.
  • Als het gokken echt uit de hand loopt, ontzeg jezelf dan de toegang tot speelhallen, casino's of gokwebsites. Dat kun je regelen via de Kansspelcommissie. Welke stappen je moet zetten is afhankelijk van de ernst van je gokproblemen en of je al dan niet volledig wilt stoppen.

Online gokken is makkelijker dan ooit. Wanneer ik me voor een seconde verveel en ik weet niet wat te doen, switch ik naar mijn gsm. Dat is deels verslavend.

Bram

Praat erover

Gok jij regelmatig en beïnvloedt dat jouw andere activiteiten? Veel mensen schamen zich en zoeken excuses voor hun gokgedrag. Maar gokken is niets om je over te schamen. Probeer dan toch het gesprek aan te gaan. Liefst met iemand uit je naaste omgeving die je vertrouwt en bij wie jij je goed voelt. Praten kan enorm opluchten en helpt je de dingen op een rijtje te zetten. Je kunt ook samen de stap naar hulp zetten.

Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving? Praat er dan over met iemand die vertrouwd is met vergelijkbare verhalen, zoals je huisarts of iemand van je hogeschool of universiteit. Op het gratis nummer SOS Spelen 0800 35 777 kun je 24 uur op 24, 7 dagen op 7 terecht met al je vragen over gokverslaving.

Deel je je verhaal liever anoniem? Dat kan bij Awel (102 of awel.be) of Tele-Onthaal (106 of teleonthaal.be). Bij vragen over zelfdoding of donkere gedachten, kun je de Zelfmoordlijn (1813 of zelfmoord1813.be) bellen. Je kunt ook met hen chatten.

Gokken aanpakken

Gok jij regelmatig en wil je nagaan of jouw gokgedrag risicovol wordt? Of wil je je gokgedrag stoppen of minderen? Dan vind je houvast in online programma’s. Bij Gok Hulp kun je terecht voor alle informatie over gokken. Je vindt er zelftests, zelfhulpmodules en online begeleiding.

Zoek en vind hulp

Je gokgedrag veranderen is vaak niet makkelijk. Voel je dat het je alleen niet lukt? Dan is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen. Zo kun je terecht bij hulpverleners die zich gespecialiseerd hebben in verslavingen. Meer info krijg je anoniem bij de Druglijn of rechtstreeks via je huisarts.

Er zijn verschillende vormen van hulpverlening mogelijk, maar er is geen magische methode die alles voor jou zal oplossen. Bij zowat alle vormen van hulpverlening komen een aantal werkzame elementen terug:

- risicosignalen leren herkennen;

- je motivatie versterken om te stoppen, om je gokdrag te veranderen of om gokken veilig in je leven in te passen;

- je zelfvertrouwen verhogen, onder meer door nadruk te leggen op je kwaliteiten en vaardigheden.

Bezorgd om een vriend(in)?

Merk je dat een vriend(in) te veel tijd spendeert aan het gokken, wat het gewone leven bemoeilijkt? Dan weet je misschien niet goed wat te zeggen of te doen. Maak het probleem bespreekbaar, oordeel niet en praat vanuit je bezorgdheid.

Meer weten, lezen horen?

Podcasts

Zelfhulp

  • Op Gok Hulp kun je zelfstandig of begeleid aan de slag gaan als je je gokgedrag wilt beperken of stoppen. Je vindt er ook een zelftest.
  • Op Druglijn.be kan je terecht voor alle vragen over alcohol, drugs, pillen, gamen en gokken. Je vindt er ook zelftests en zelfhulpmodules.

TED Talks en video’s

Websites

  • Bij de gokkliniek kun je terecht voor opvang, steun en nuttige informatie.