Wanneer ik met vrienden online aan het gamen was, dan kon dat uren duren. Soms kwam de zon al weer op als we eindelijk in ons bed kropen.

Imane

Wist je dit?

Het internet is extreem populair bij jongeren. 40 procent van de jongeren tussen 18 en 25 jaar besteedt dagelijks drie uur of langer aan sociale media en internet. 4% van de jongeren vertoont problematisch internetgebruik, 1% kampt met een verslaving - wat gepaard gaat met het verwaarlozen van zaken als studie en het onderhouden van vriendschappen. De snelst groeiende groep internetverslaafden is die van de online gamers. Het grootste deel daarvan zijn mannen.

Het belang van internet

Sociale media en internet zijn een belangrijk deel van onze dagbesteding. Voor dagelijkse activiteiten, studeren en werken zowel als voor ons sociaal leven en vrije tijd is internet cruciaal.

Het internet biedt:

  • toegang tot relevante informatie;
  • zorgt voor entertainment;
  • maakt sociaal contact mogelijk over de hele wereld.

Wanneer internetgebruik risicovol wordt

De meeste jongeren surfen op het internet zonder problemen. Internetgebruik wordt pas problematisch wanneer je overmatig veel uren op het internet zit, je er voortdurend in gedachten mee bezig bent en andere zaken als je studie, je persoonlijke hygiëne of sociaal contact verwaarloost.

Heel vaak ontwikkel je ook fysieke klachten als hoofdpijn, oogaandoeningen, een ongezond eetpatroon en slaapproblemen, zoals een slechte slaapkwaliteit en vermoeidheid door een kortere slaapduur.

Problematisch internetgebruik komt vooral voor bij jongeren die online gamen of sociale media gebruiken.

Internetverslaving

Overmatig internetgebruik kan een stap zijn in de richting van internetverslaving. Dat is een stoornis die vaak een link heeft met andere problemen zoals depressie en sociale angst.

Symptomen die erop wijzen dat je een internetverslaving hebt:

  • Je voelt de drang om steeds langere tijd online door te brengen en je hebt schrik om iets te missen (fear of missing out).
  • Je zondert je steeds meer af om langer op het internet te zitten. Je interesse in offline activiteiten neemt af. Je verwaarloost je vrienden, familie, studie en hobby’s.
  • Je gebruikt internet als vlucht om niet aan je problemen te moeten denken.
  • Je bent onrustig als je niet kunt internetten. Als je niet online bent, denk je alleen maar aan internet. Je ervaart ontwenningsverschijnselen als angst, irritatie en prikkelbaarheid.
  • Je schaamt je voor je vele internetgebruik. Je minimalist of ontkent voor jezelf de tijd die je op het internet doorbrengt. Je liegt tegenover je omgeving over de frequentie en de tijd die je aan internet besteedt.
  • Het is moeilijk om afspraken over het inperken van je internetgedrag na te komen. Pogingen om te stoppen of te minderen mislukken.

Die symptomen hoeven niet allemaal voor te komen bij een internetverslaving. Iemand die veel gebruikmaakt van het internet kan dat evengoed voor werk, studie of andere doeleinden doen. Er is pas sprake van verslaving wanneer er een innerlijke drang naar internetgebruik ontstaat en je normaal functioneren beïnvloed wordt.

Vormen van internetverslaving 

De meest voorkomende vormen van internetverslaving zijn:

  • Cyberseks - je gebruikt het internet om pornografie te bekijken, te downloaden of om deel te nemen aan online chatrooms voor seksueel rollenspel. Dat kan leiden tot verwaarlozing van je echte seksleven.
  • Chat en relaties - je bent constant in contact met anderen via chatrooms of online netwerksites, ten koste van de tijd die je doorbrengt met familie en vrienden in het echte leven. Dat kan ook leiden tot online affaires of cyberadultery.
  • Gamen - je spendeert buitensporig veel tijd aan gamen, gokken, winkelen of shoppen. Met soms ernstige financiële problemen als gevolg.
  • Informatie-overload - je checkt, zoekt of verzamelt dwangmatig informatie over een specifiek thema. Je roept bijvoorbeeld steeds opnieuw financiële pagina’s op om de aandelenkoers te bekijken, of je checkt elke vijf minuten je mailbox.

Test jezelf

Vaak online aan het surfen? Wil je nagaan hoe riskant je internetgebruik is? Doe anoniem en vrijblijvend de zelftest op Druglijn.be en krijg meteen advies.

Digitale balans

Enkele tips om je internetgebruik in balans te houden:

  • Maak je problemen met internetgebruik bespreekbaar zodat mensen op jouw gebruik kunnen letten en je kunnen helpen.
  • Check your checking. Stel van tevoren vast hoe lang je op het internet gaat. Stel de afgesproken tijd in op een alarmklok en dwing jezelf te stoppen wanneer het alarm afgaat. Er bestaan apps die je tijdsgebruik bijhouden. Je kunt ook programma’s downloaden waarmee je de computer automatisch laat afsluiten als je langer dan twee uur op internet actief bent.
  • Disconnect to reconnect. Doe niet alles online. Wissel af. Spreek af met vrienden, maak een wandeling, lees een boek, spreek buiten af met vrienden.

Ik ben blij dat ik mijn overmatig internetgebruik met mijn leercoach heb besproken. We hebben nu een concrete lijst van tips gemaakt om mijn gebruik beter in evenwicht te krijgen.

Steve

Praat erover

Breng jij te veel tijd online door? En heeft dat impact op je studie en contact met vrienden? Probeer dan toch het gesprek aan te gaan. Liefst met iemand uit je naaste omgeving die je vertrouwt en bij wie je je goed voelt. Praten kan enorm opluchten en helpt je de dingen op een rijtje te zetten. Je kunt ook samen de stap naar hulp zetten.

Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving? Praat er dan over met mensen die vertrouwd zijn met vergelijkbare verhalen, zoals je huisarts of iemand van je hogeschool of universiteit.

Deel je je verhaal liever anoniem? Dan kun je terecht bij Awel (102 of awel.be) of Tele-Onthaal (106 of teleonthaal.be). Bij vragen over zelfdoding of donkere gedachten, kun je de Zelfmoordlijn (1813 of zelfmoord1813.be) bellen. Je kunt ook met hen chatten.

Zoek en vind hulp

Wanneer je denkt verslaafd te zijn of moeilijkheden ondervindt in het onder controle krijgen van je internetgebruik, dan is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen. Zo kun je terecht bij hulpverleners die zich gespecialiseerd hebben in verslavingen. Meer info krijg je anoniem bij Druglijn.be of rechtstreeks via je huisarts.

Er zijn verschillende vormen van hulpverlening mogelijk, maar er bestaat geen magische methode die alles voor jou zal oplossen. Bij zowat alle vormen van hulpverlening komen een aantal werkzame elementen terug zoals:

- het versterken van je motivatie om te stoppen, om te veranderen of om gaming in je leven in te passen;

- het leren herkennen van je risicosituaties;

- het verhogen van je zelfvertrouwen, onder meer door nadruk te leggen op je kwaliteiten en vaardigheden.

Bezorgd om een vriend(in)?

Merk je dat een vriend(in) te veel tijd spendeert aan online surfen en dat dit het gewone leven bemoeilijkt? Dan weet je misschien niet goed wat je moet zeggen of doen. Maak het probleem bespreekbaar, oordeel niet en praat vanuit je bezorgdheid.

Meer weten, lezen, horen?

Ted Talks

Zelfhulp

  • Druglijn.be biedt een luisterend oor en een zelftest om na te gaan hoe riskant het gamegedrag is, gevolgd door een eerste advies.

Websites

  • Bij Mediawijs, het Vlaams Kenniscentrum Digitale en Mediawijsheid, lees je meer over gaming
  • Bij Center for Internet Addiction Recovery lees je meer internetverslaving.