Ik drink in de examens energiedranken om wakker te blijven.

Robbe

Wist dit?

Energiedranken als Red Bull, Monster en Rockstar zijn populair, zeker onder jongeren. Zestig procent van de kinderen en jongeren drinkt energiedranken, waarvan 18 procent dagelijks. Bijna 1 procent van de jongeren drinkt tot drie eenheden per dag. Studenten verbruiken energiedranken vaak in de examenperiodes. De drinks zijn echter ongezond en helpen bovendien niet écht tegen vermoeidheid. Je kunt er ook afhankelijk van worden.

Wat doet energiedrank met je lichaam?

Op korte termijn

Energiedranken bevatten drie keer zoveel cafeïne als frisdrank. Ze hebben een direct effect op het lichaam. De hoge dosis cafeïne stimuleert het centrale zenuwstelsel, doet je hart sneller slaan en verhoogt je bloeddruk. Zo ontstaat een kortdurend gevoel van verhoogde energie. Ook het geheugen, de alertheid en de motivatie verbeteren in kleine mate.

De energiepiek is kortdurend. Erna voel je je vaak dubbel zo moe. De hoge dosis cafeïne doet ook iets met je hersenen. Het verklaart waarom je een soort craving kan hebben: de drang om het opnieuw te gebruiken.

Op lange termijn

Op langere termijn is er ook een kans op negatieve effecten. Een teveel aan energiedrank kan leiden tot klachten als rusteloosheid, angstgevoelens, prikkelbaarheid en hoofdpijn.

Energiedranken zijn:

  • heel zuur, waardoor ze ook je tandglazuur aantasten;
  • niet dorstlessend. Sterker nog: ze kunnen gevaarlijk zijn omdat je ervan kunt uitdrogen. Drink ze daarom niet voor of tijdens het sporten.
  • heel calorierijk en dragen daarom in grote mate bij aan overgewicht en obesitas.

Alcohol en energiedrank combineren is gevaarlijk. Door het oppeppende effect van de energiedrank overschat je jezelf en voel je de effecten van alcohol minder. Daardoor ga je meer drinken.

Het effect van cafeïne: voor iedereen anders

Het effect van cafeïne is niet voor iedereen hetzelfde. Wat te veel is, verschilt sterk van persoon tot persoon. Niet iedereen is even gevoelig voor de werking van cafeïne. Als jongere ben je sneller en meer kwetsbaar voor de gevolgen van cafeïne omdat je kleiner bent, minder weegt en in een groeifase zit.

De maximaal aanbevolen dosis cafeïne is 2,5 mg per kilogram lichaamsgewicht per dag. Het verbruik van energiedranken wordt sterk afgeraden bij zwangere en vrouwen die borstvoeding geven, bij kinderen onder de 16 jaar en bij mensen die gevoelig zijn voor cafeïne.

Wanneer worden energiedranken problematisch?

Het overmatig gebruik van energiedranken kan leiden tot een cafeïne-intoxicatie. Symptomen van een intoxicatie zijn misselijkheid, braken, hoofdpijn, hartkloppingen, prikkelbaarheid, angst en bevingen. In zeldzame gevallen leidt het ook tot meer ernstige complicaties zoals hallucinaties en stuipen.

Symptomen van een cafeïne-intoxicatie verdwijnen vaak spontaan binnen de dag. Voel je je onwel, neem dan onmiddellijk contact op met je arts of het Antigifcentrum (070 245 245). Een ziekenhuisopname is meestal niet nodig.

Het regelmatig gebruik van energiedranken kan ook leiden tot afhankelijkheid. Drink je minder cafeïne of stop je er volledig mee na een periode van overmatig gebruik, dan kun je ontwenningsverschijnselen ervaren zoals vermoeidheid, nervositeit en slechte slaap. Ontwenningsverschijnselen verschillen van persoon tot persoon. Sommigen hebben er meer last van dan anderen.

Tips voor meer energie

Ben je moe of heb je moeite met concentreren tijdens het studeren? Wat de beste garanties geeft om de dag (of nacht) optimaal door te komen is:

  • genoeg slapen;
  • regelmatig bewegen;
  • water drinken;
  • gezond en evenwichtig eten;
  • een kort dutje of een ‘power nap’ doen.

Aan de slag

Het online zelfhulpprogramma Gezonde levensstijl leert je een gezonde levensstijl uit te bouwen en je zo beter in je vel te voelen. In het programma staan afwisselend eten en leuk bewegen centraal. Doorloop je het helemaal, dan weet je hoe je gezond eten en bewegen inbouwt in je leven.

Ik was me niet bewust van de schadelijke effecten van energiedranken. Maar na drie blikjes in de blok, voelde me ik me ontzettend misselijk, en ik had hartkloppingen. Ik dacht echt dat ik er onderdoor zou gaan. De dokter heeft me verder begeleid om hiermee te stoppen.

Yoran

Praat erover

Blijf je vermoeid of ervaar je vaak moeite om je te concentreren? Praat met iemand die je vertrouwt en bij wie je je gerust voelt. Liefst iemand uit je naaste omgeving, zoals een goede vriend of vriendin, je ouders, zus of broer.

Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving? Praat er dan over met mensen die vertrouwd zijn met vergelijkbare verhalen, zoals je huisarts of iemand van je hogeschool of universiteit.

Deel je je verhaal liever anoniem? Dan kun je terecht bij Awel (102 of awel.be) of Tele-Onthaal (106 of teleonthaal.be). Bij vragen over zelfdoding of donkere gedachten kun je de Zelfmoordlijn (1813 of zelfmoord1813.be) bellen. Je kunt ook met hen chatten.

Zoek en vind hulp

Voel je dat het je alleen niet lukt? Dan is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen. Zo kun je terecht bij je huisarts. Meer info krijg je anoniem bij de Druglijn.be of rechtstreeks via je huisarts.

Er zijn verschillende vormen van hulpverlening mogelijk, maar er is geen magische methode die alles voor jou zal oplossen. Bij zowat alle vormen van hulpverlening komen een aantal werkzame elementen terug zoals:

- het versterken van je motivatie om te stoppen of te minderen;

- het leren herkennen van je risicosituaties;

- het verhogen van je zelfvertrouwen, onder meer door nadruk te leggen op je kwaliteiten en vaardigheden.

Bezorgd om een vriend(in)?

Merk je dat een vriend(in) te veel afhankelijk is van energiedranken? Dan weet je misschien niet goed wat te zeggen. Maak het probleem bespreekbaar, oordeel niet en praat vanuit je bezorgdheid.

Meer weten, lezen, horen?

Podcasts

Ted Talks

Zelfhulp

Websites