Eenzaamheid is het gevoel kwaliteitsvolle sociale relaties te missen.
Ook al heb ik veel contacten vanuit de scouts. Ik voel me eenzaam.
Eenzaamheid is niet hetzelfde als alleen zijn. Alleen zijn is een situatie, eenzaamheid een gevoel, een gemis van sociale relaties. Eenzaamheid wordt vaak geassocieerd met ouder worden maar het is van alle leeftijden. Ook jonge mensen ervaren het. Vrouwen voelen zich vaker emotioneel eenzaam terwijl mannen vaker sociaal eenzaam zijn. Terechtkunnen bij mensen uit je omgeving - ook en zeker als het moeilijk gaat - is levensnoodzakelijk voor elke mens.
Eenzaamheid is een gevoel, het betekent dus niet altijd en voor iedereen hetzelfde. Zo kan iemand heel weinig contacten hebben en zich toch niet eenzaam voelen. Anderzijds kan iemand met veel contacten zich net wel eenzaam voelen.
We onderscheiden twee vormen van eenzaamheid:
Mensen hebben beide vormen van relaties nodig, maar de mate waarin verschilt van persoon tot persoon. Hoeveel kwaliteitsvolle contacten je ‘moet’ hebben om je niet eenzaam te voelen, daar kan je dus geen getal op plakken. Het is een heel subjectieve ervaring.
Iedereen voelt zich weleens eenzaam. Vaak verdwijnt dat eenzame gevoel vanzelf als je je weer beter in je vel voelt. Wanneer iemand geen of nauwelijks sociale contacten heeft, spreken we van sociaal isolement.
De invloed van eenzaamheid kan groot zijn, zeker als ze lange tijd aanhoudt. Dan kan een vicieuze cirkel ontstaan met gedachten als ‘ik voel me eenzaam’ of ‘niemand is er voor mij.’
Eenzaamheid kan aanzetten tot piekeren en dat kan er dan weer voor zorgen dat je je terugtrekt. Je voelt je nog eenzamer en gaat nog meer piekeren. Het is belangrijk om die vicieuze cirkel van eenzaamheid te doorbreken. Een eerste stap daarin is het erkennen van het gevoel en erover praten.
Sociale contacten helpen tegen eenzaamheid. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Begin daarom met kleine, haalbare stapjes. Hoe lager de drempel, hoe hoger de kans op succes.
Kleine stappen die je kan zetten:
Geef jezelf de tijd. Eenzaamheid is niet op één dag ontstaan en zal ook niet op één dag verdwijnen. Test voorzichtig uit met wie jij een fijn gesprek kan hebben. Bij wie voel je je op je gemak? Met wie heb je raakpunten? Misschien moet je wat koudwatervrees overwinnen, maar je kan zoveel meer dan je denkt.
Start to talk, een initiatief voor en door studenten, was een ideale opstap om mijn netwerk uit te bouwen.
Een eerste belangrijke stap is het gevoel te erkennen en erover te praten. Door over je eenzaamheid te praten zal je gauw merken dat je er niet alleen voor staat.
Ga daarom een gesprek aan met een vriend, familielid of medestudent. Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving, probeer er dan over te praten met iemand die vertrouwd is met vergelijkbare verhalen. Dat kan bijvoorbeeld je huisarts zijn of iemand van je hogeschool of universiteit.
Deel je je verhaal liever anoniem? Dan kan je terecht bij Awel (102 of awel.be) of Tele-Onthaal (106 of tele-onthaal.be). Bij vragen over zelfdoding kan je de Zelfmoordlijn (1813 of zelfmoord1813.be) bellen. Je kunt ook met hen chatten.
Het is niet makkelijk om te zien of iemand eenzaam is. Heb je toch het gevoel dat iemand in je dichte omgeving eenzaam is? Spreek deze persoon hierover aan. Het is nooit verkeerd om te tonen dat je om iemand geeft.
Je bent niet alleen. Maak kennis met inspirerende verhalen van studenten over kwetsbaarheid en twijfel, maar ook over de kracht van verbondenheid.
Bekijk de verhalen