Soms ben ik zo intens bezig mijn haar te wassen, te stylen en opnieuw te beginnen als het niet goed zit, dat ik de tijd vergeet. Hierdoor kom ik wekelijks verschillende keren te laat op school.

Imane

Wist je dit?

Bij Body Dysmorphic Disorder (BDD) staat een verstoorde lichaamsbeleving centraal. Je vindt jezelf of een bepaald aspect van je lichaam niet mooi. Die imperfectie is ofwel ingebeeld ofwel sterk overdreven. BBD komt voor bij 2% van de bevolking. Bij jongeren loopt het cijfer op tot 4%. Het probleem ontstaat gemiddeld op de leeftijd van 16 jaar en komt even vaak voor bij jongens als meisjes. Uit schaamte zetten jongeren moeilijk de stap naar hulp.

Obsessief bezig met je uiterlijk

Iedereen ziet er graag goed uit. Voor jongeren is hun uiterlijk belangrijk. Soms neemt ontevredenheid over je uiterlijk echter buitensporige porporties aan en kun je geobsedeerd raken door schijnbare imperfecties, terwijl die voor anderen niet of nauwelijks merkbaar zijn.

Bij Body Dysmorphic Disorder steek je ontzettend veel tijd en energie in piekeren over hoe je eruitziet. Je gedachten over je uiterlijk zijn vrijwel niet te stoppen. Ze bepalen een groot deel van je dagelijkse functioneren.

De bezorgdheid kan heel specifiek zijn (bv. "Mijn neus is te groot", “Ik ben niet gespierd genoeg") of eerder vaag (bv. "Ik voel me lelijk"). Jongens maken zich vooral zorgen over hun spieromvang.

Om je beter te voelen ontwikkel je rituelen om gebreken te verbergen. Zo sta je vaak urenlang voor de spiegel, draag je een pet, sport je uren per dag, geef je veel geld uit aan cosmetica en kleding of kies je zelfs voor plastische chirurgie.

Je zou BDD kunnen hebben als je:

  • je veel zorgen maakt over een bepaald deel van je lichaam, zonder dat daar een reden voor is;
  • veel tijd besteedt aan het vergelijken van jouw uiterlijk met dat van anderen;
  • veel naar jezelf kijkt in spiegels of spiegels helemaal vermijdt;
  • veel tijd besteedt aan je uiterlijk om gebreken te verbergen;
  • angstig bent in sociale situaties of die vermijdt omdat je bang bent dat anderen je zullen afwijzen door de lichamelijke kenmerken in kwestie.

De impact op je functioneren is niet te onderschatten. Door de zorgen om je uiterlijk voel je je van streek, angstig, eenzaam en depressief. Vaak ervaar je het leven als een strijd en kamp je met schuldgevoelens. BDD kan ook leiden tot depressie, zelfverwonding en zelfs zelfmoordgedachten.

Ik spendeerde soms 4-5 uur om me vertrekkensklaar te maken. Al mijn energie ging naar het aanbrengen van fond de teint en concealer om mijn gezicht zo ‘toonbaar’ mogelijk te maken.

Meryem

Praat erover

Breng je (te) veel tijd voor de spiegel door? Ben je overmatig bezig met hoe je eruitziet? Vermijd je sociale activiteiten omdat je je niet goed voelt over je look? Probeer dan het gesprek aan te gaan.

Liefst met iemand uit je naaste omgeving die je vertrouwt en bij wie je je goed voelt. Praten kan enorm opluchten en helpt je om de dingen op een rijtje te zetten. Je kunt ook samen de stap naar hulp zetten.

Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving? Praat er dan over met iemand die vertrouwd is met vergelijkbare verhalen, zoals je huisarts of iemand van je hogeschool of universiteit.

Deel je je verhaal liever anoniem? Dan kun je terecht bij Awel (102 of awel.be) of Tele-Onthaal (106 of teleonthaal.be). Bij vragen over zelfdoding of donkere gedachten kun je de Zelfmoordlijn (1813 of zelfmoord1813.be) bellen. Je kunt ook met hen chatten.

Vind hulp

BDD kan een sterke invloed hebben op je functioneren. Je kunt echter terecht bij hulpverleners die zich gespecialiseerd hebben in angst en dwang of gedragstherapie. Ook bij de huisarts kun je zeker terecht voor een eerste gesprek.

Cognitieve gedragstherapie en psycho-educatie blijken zeer geschikt voor de behandeling van BDD. Het accent van de behandeling ligt op een geleidelijke confrontatie met je lichaamsbeeld en het bespreekbaar maken van je lichaamsbeleving. Je leert je negatieve gedachten te begrijpen en werkt aan je vermijdingsgedrag. Zo kun je de vicieuze cirkel van negatieve gedachten doorbreken. Psycho-educatie geeft je meer inzicht in BDD en dus ook in je eigen reacties.

Ook mindfulness, piekertrainingen en relaxatie kunnen helpen om je emoties te reguleren. In sommige gevallen kan een arts ook tijdelijk geneesmiddelen voorschrijven.

Voor sommige jongeren kan het nuttig zijn om contact op te nemen met lotgenoten voor informatie, advies en praktische tips om met BDD om te gaan.

Hier kun je terecht

Bezorgd om een vriend(in)?

Merk je dat een vriend(in) te veel tijd spendeert voor de spiegel en dat het gewone leven bemoeilijkt? Dan weet je misschien niet goed wat te zeggen of te doen. Maak het probleem bespreekbaar, oordeel niet en praat vanuit je bezorgdheid.

Tips om in gesprek te gaan

Meer weten, lezen, horen?

Podcasts

Ted Talks en video’s

Websites

  • Op Bddfoundation.org (English) vind je uitgebreide info, een zelftest, getuigenissen, krachtbronnen en informatie over de weg naar zelfhulp, ondersteuning en therapie.
  • Via Bdd.iofcd.org (English) vind je meer info over signalen en symptomen en hoe BDD behandeld kan worden.
  • BDD-Info brengt getuigenissen van lotgenoten (zowel mannen als vrouwen en omgeving).
  • In de Gids voor studenten met BDD en de gids omgaan met BDD vind je info over signalen, impact, zelftest en hulp bij BDD