Je begint met het blad, de tak, de boom en dan het bos. Gewone mensen zien eerst het bos.

Sander

Wist je dit?

Autisme komt voor bij zowat 0,7% van de bevolking en wordt drie tot vier keer zo vaak bij jongens gesteld als bij meisjes. Er is sprake van een 'onder-diagnose' bij vrouwen. Er is een grote variatie in verschijningsvorm. Autisme staat zelden op zichzelf en komt van in combinatie voor met andere diagnoses zoals bv. ADHD, leermoeilijkheden, tics, enzovoort. Studenten met autisme kunnen het moeilijk hebben om te praten over hun diagnose en aarzelen om hulp te zoeken.

Voor iedereen anders

Er is veel verschil tussen mensen met autisme onderling. Autismespectrumstoornis verwijst naar de grote variatie in verschijningsvorm. Sommigen maken bijvoorbeeld makkelijk vrienden, maar hebben moeite met veranderingen. Bij anderen kan dat net omgekeerd zijn.

De symptomen ontstaan in de vroege kindertijd en verbeteren vaak met de leeftijd. Studenten met autisme ondervinden moeilijkheden met:

  • het begrijpen en onderhouden van sociale contacten en relaties. Er is een duidelijke behoefte aan sociale contacten, maar het aangaan en onderhouden van spontane vriendschappen is vaak niet gemakkelijk.
  • het opmerken en het begrijpen van non-verbale signalen in communicatie zoals lichaamstaal, intonatie, gezichtsuitdrukkingen en gebaren.
  • nieuwe situaties en onverwachte veranderingen. Die leiden vaak tot stress. Structuur en routines brengen voorspelbaarheid en rust.
  • een abnormale focus voor specifieke interesses, thema’s of activiteiten. Vaak is er een voorkeur voor specifieke interesses of activiteiten waar veel tijd naartoe gaat.
  • het verwerken van sensorische prikkels. Mensen met autisme kunnen extra hard of net minder hard reageren op lawaai, licht of bepaalde smaken. Dit leidt tot concentratieproblemen, vermoeidheid, angst of verwarring.

In hun focus om een nieuwe sociale identiteit uit te bouwen, beslissen studenten vaak om hun diagnose niet kenbaar te maken en aarzelen ze om hulp te zoeken.

Autisme gaat vaak gepaard met andere psychische stoornissen, zoals angst- of stemmingsstoornis, slaapproblemen, ADHD, eetstoornissen of een ticstoornis.

Anders georganiseerd

De hersenen van mensen met autisme werken anders dan die van mensen zonder autisme. Zo is er een:

  • minder efficiënte globale informatieverwerking: moeilijkheden met het brengen van samenhang in informatie en het onderscheiden van hoofd- en bijzaken. Informatie wordt vaak letterlijk geïnterpreteerd en het toepassen van informatie in nieuwe situaties gebeurt niet automatisch.
  • sterke lokale informatieverwerking: specifieke kwaliteiten, zoals een sterk geheugen voor losstaande feiten, een sterke focus om zich in specifieke inhouden te verdiepen, een analytische denkstijl, en een grote nauwgezetheid, toewijding en objectiviteit.

Vermoed wordt dat de atypische informatieverwerking een standaardvoorkeur is. Mits de nodige inspanningen komen mensen met autisme wel tot een globale informatieverwerking. Het gebeurt alleen minder spontaan en vergt meer energie.

Facts & figures over studeren met autisme

Ik heb dan toch beslist: Ik stop er mee te doen alsof. Het was zo’n last die van mijn schouders viel. Je mag stoppen met te zijn wie je moet zijn. Je kan zijn wie je bent.

Sander

Praat erover

Herken je kenmerken van autisme bij jezelf of ondervind jij uitdagingen door jouw autisme? Ga dan in gesprek met iemand uit je naaste omgeving die je vertrouwt en bij wie je je goed voelt. Dat kan enorm opluchten en helpt je de dingen op een rijtje te zetten. Je kan ook samen de stap naar begeleiding zetten.

Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving, probeer er dan over te praten met iemand die vertrouwd is met vergelijkbare verhalen. Misschien een huisarts of iemand van de studentenvoorziening van je hogeschool of universiteit.

Deel je je verhaal liever anoniem? Dan kun je terecht bij de Autisme Chat, Awel (102 of awel.be) of Tele-Onthaal (106 of tele-onthaal.be). Bij vragen over zelfdoding kun je de Zelfmoordlijn (1813 of zelfmoord1813.be) bellen. Je kunt ook met hen chatten.

Zelf aan de slag

Het online programma Roadmap biedt je toegang tot handige tips & tricks over onderwerpen gerelateerd aan leven en leren als een student met autisme.

Ontdek Roadmap

Vind hulp

Er bestaan heel wat psychosociale interventies die gericht zijn op het verbeteren van welzijn van de persoon met autisme. Centraal staat het krijgen van meer inzicht in autisme (psycho-educatie) en het zoeken naar oplossingen voor ervaren knelpunten. Behandelingen focussen zich ook vaak op bijhorende problematieken zoals angst- en stressklachten.

Als student met autisme kan je ook ondersteunende onderwijs-en examenmaatregelen en begeleiding krijgen op jouw hogeschool of universiteit. Lees er meer over op de infopagina functiebeperking. Voor studieproblemen en emotionele problemen kun je ook ondersteuning krijgen van een studieadviseur en/of psycholoog.

Hier kun je terecht

Bezorgd om een vriend(in)

Je merkt dat een vriend(in) met autisme moeilijkheden ervaart? Praat erover en deel je bezorgdheid. Probeer begripvol te zijn en zonder oordeel te luisteren.

Tips om in gesprek te gaan

Expert talk prof dr. Ilse Noens

Meer weten, lezen, horen?

Podcasts

Zelfhulp

  • Roadmap is een online, interactieve en te personaliseren begeleidingstool die studenten met autismespectrumstoornis (ASS) in het hoger onderwijs ondersteunt.
  • Via Autisme Chat kunnen studenten op zeer laagdrempelige manier hun zorgen en vragen bespreken met professionele begeleiders van de thuisbegeleidinsdiensten. Ook mensen uit directe omgeving kunnen op eenvoudige manier chatten met de medewerkers.

TED Talks en video’s

Websites

  • Participate-autisme - biedt wetenschappelijk onderbouwde informatie voor mensen met autisme en hun netwerk. Je vindt er ook praktische hulpmiddelen om mee aan de slag te gaan.
  • Ook bij thuisbegeleidingsdiensten kan je terecht voor begeleiding.

Boeken

  • Van Hees, V., & Roeyers, H. (2014). Geprikkeld om te weten: studeren met autisme. Gent: Academia Press.